Pages

Sunday, November 7, 2010

Construction AX: Genel İnşaat ve Taahhüt Terimleri

İnşaat yönetiminde sıkıntı yaşanan en önemli noktalardan birisi farklı terimlerin kullanılmasıdır. Bu terimler anlaşılmadan sürecin yönetilmesi zor olacaktır. Aslında anlaşılan bir terim bu sektörde farklı bir anlam ile kullanılabilir. Bu nedenle farklı yerlerden topladığım terimleri tek listede sunuyorum. Listeye dönem dönem eklemeler yapıyorum. 
  • İŞ: Bir anlaşma ile yapılacak bütün yapım veya hizmetler.
  • POZ (İŞ KALEMİ): Teknik, özel ve yapım şartları ile birim fiyat tarifleri bulunan ve anlaşmalarında bedeli gösterilen veya sonradan yeni fiyatı yapılan İş Birimleri.
  • RAYİÇ: Bayındırlık Bakanlığınca her yıl ait olduğu yıl içinde geçerli olan ve yayınlanan, idarelerin işlerinde ve ihalelerinde uymak zorunda oldukları malzeme, işçilik, makine fiyatları, katsayı ve baz fiyatlarıdır. (Örneğin Elle Yapılacak Kazı için Kullanılacak İşçilik Ücretini Belirler.)
  • ANALİZ: Bir Birim Fiyatın Hesabına esas, içerisinde bulunan rayiç miktarlarını ve tutarlarını gösterir fiyat tablosudur.
  • ANLAŞMA YILI: Anlaşmanın kapsadığı işin keşfinin hazırlandığı ve dolayısıyla anlaşmanın imzalandığı yıl. (Yıl sonunda yapılan ihalelerde anlaşma yeni yılda imzalansa dahi keşfin hazırlandığı yılın birim fiyatları anlaşma yılıdır.)
  • ANLAŞMA YILI BİRİM FİYATLARI: Anlaşma yılı cinsinden birim fiyat tutarı.
  • UYGULAMA YILI : İşlerin gerçekleştirildiği yıl. (1999 yılında anlaşması imzalanmış iş için, 1999 yılı bitene kadar yapılan işler anlaşma yılında yapılmıştır. 2000 yılında yapılan işler ise Uygulama Yılında yapılmıştır.)
  • FİYAT FARKI : Uygulama yılı içinde yapılan iş kalemlerinin tutarlarının anlaşma yılı tutarlarına göre farkıdır. Bu tutar anlaşma fiyatlarına ek olarak ödenir.
       Örnek:
       Anlaşma Yılı : 1998 Uygulama Yılı : 2000
       Fiyat Farkı : [ Uyg.Yılı İş Miktarı x 2000 Birim Fiyatı]-[ Uyg.Yılı İş Miktarı x 1998 Birim Fiyatı]

  • MALZEME FİYAT FARKI : Birim Fiyatlara esas rayiçler 1 Ocak itibariyle tespit edilir. Yıl içerisinde İş’te kullanılan her türlü malzeme için meydana gelen artma ve eksilme miktarları birim fiyatlara ek olarak uygulanır. İşçilik 'i kapsamaz.
        Örnek: Motorin 1 Ocak tarihinde 400.000 TL
    1 Haziran'da 450.000 TL (Gelen 50.000 TL) her iş kalemine giren motorin miktarı tespit      edilerek malzeme fiyat farkı bulunur.

  • İHZARAT: İşte kullanılacak bir malzemenin idarenin onayıyla önceden alınıp, stoklanması işlemidir. (Örnek: Bina için gerekli 150 ton demir önceden alınarak hakedişe demir ihzaratı olarak girer. İmalat Yapıldıkça ihzarattaki (Stoktaki ) miktar azaltılır.)
  • KEŞİF: İhale Aşamasından Önce İdare tarafından yaptırılması düşünülen işin baştan sona bitirilmesi için, tespiti yapılan iş miktarlarının ve tutarlarının keşfin hazırlandığı yılın fiyatlarıyla toplamıdır.
  • KEŞİF BEDELİ: İşin tamamı veya bir bölümü için hesaplanan tutarının, keşfin yapıldığı yılın fiyatlarıyla anılmasıdır.
  • ANLAŞMA BEDELİ: İhale alınırken idareye taahhüt edilen tenzilat düştükten sonraki işin net tutarıdır.
        Anlaşma Bedeli = Keşif x (1-Tenzilat)
        %15 tenzilat için Anlaşma Bedeli = Keşif x (1-0,15) = Keşif x 0,85 'dir
  • METRAJ: İhale kapsamında işin yapılan bir bölümü işin iş kalemlerine (pozlara) ayrılmış olarak miktarlarının hesaplandığı cetveldir.
  • YEŞİL DEFTER: Bir iş başladığında, yapılan işlerin miktarları bir defterde tutulur. Her hakediş döneminde hazırlanan metrajlar bu deftere eklenir. Hakedişe girecek olan imalat miktarlarının verildiği bölümdür. Bu bölüme değerler, Hakediş ve Demir Metrajları ile Attaşman defterinden gelebileceği gibi kullanıcı tarafından direkt olarakta girilebilir. Kümülatif yeşil defter mantığı kullanılacaksa yeşildefter aktarma işlemleri kullanılarak yeni yeşil defterin eski değerleri toplam olarak taşıması sağlanmalıdır. İlgili işte kullanılan bir malzemenin toplam imalat miktarı istenilirse yerleri belirlenerek detaylandırılabilir.Poza önceki hakedişten devreden ve bu hakedişe giren miktarlar yazılır ve toplanır. Toplam rakam hakedişe esas miktardır.
       Örnek: POZ NO: 16.002/1 İdarece istenen dozda demirsiz beton hazırlanması m³
       AZI ÇOĞU
       Önceki Hakedişten ............... 50 m³
       Bu Hakediş döneminde giren.... 25 m³ 75 m³
  • İÇ SAYFALAR : Hakedişin parasal hesabının pozlara göre yapıldığı sayfadır. İç Sayfalara geçmeden Hakedişin para alış tarzını kısaca tekrar etmek gerekir. İç sayfalar hesap düzeni İç Sayfalar, işin başından o güne kadar yapılan işlerin Toplam Miktarı ve Sözleşme Yılı fiyatlarıyla tutarını (A) ile Uygulama Yılı Fiyat Farkı Tutarını (G) verir. Diğer Değerler önceki yıllardan toplam olarak alınır.(B+C+D+E+F)
  • HAKEDİŞ TÜRLERİ: İşveren ve taşeron hakedişi olarak bölümlendirilebilir. Genelde öncelikle işveren hakedişi yapılır. Taşeron hakedişi işveren hakedişinden esinlenerek yapılabilir.  



Hasan Bilgin
ETG Danışmanlık

0 yorum:

Post a Comment